Gazeteler, milletvekillerinin Taliban yönetimi altına giren Afganistan’da hazırlıksız yakalandığı gerekçesiyle İngiltere’nin “küçük düştüğünü” düşündüklerini ve bu nedenle Başbakan Johnson’a öfkeli olduklarını yazdı.
Guardian gazetesi, “Boris Johnson, İngiltere’nin Afganistan’daki tutumu konusunda Muhafazakar Parti’nin tüm kanatlarından yükselen öfke ile karşı karşıya kaldı; onlarca milletvekili, 11 eski bakan, İngiltere’nin istihbarat ve hazırlıktaki başarısızlıkları karşısında öfkelerini ve hayal kırıklıklarını dile getirdiler” dedi.
İngiltere’de Avam Kamarası, Başbakan Boris Johnson liderliğinde Afganistan’ı görüşmek üzere dün toplanmıştı.
Haberde, Avam Kamarası’ndaki oturumun “hararetli” geçtiği belirtildi ve “söz alan Muhafazakar milletvekillerinin ezici çoğunluğunun, İngiltere’nin Taliban’ın Kabil’i ele geçirmesini öngörmedeki başarısızlığını kınadığı” belirtildi. Gazetede, iktidardaki Muhafazakar Parti’nin 30’dan fazla milletvekilinin hükümeti eleştirdiği, sadece bir avuç kişinin hükümeti desteklediği bilgisi yer aldı.
Haberde ayrıca, “Muhalefet milletvekilleri, Kabil’in Taliban’ın silahlı adamları tarafından kuşatıldığı hafta sonu tatilde olan Johnson ve Dışişleri Bakanı Dominic Raab ile alay etti” denildi.
Johnson Avam Kamarası’ndaki konuşmasında, ABD’nin varlığı olmadan İngiltere’nin ülkedeki görevini sürdürmeye devam edemeyeceğini söylemişti.
‘İstihbaratımız bu kadar mı zayıftı?’
Financial Times gazetesi konuyla ilgili haberinde eski Başbakan Theresa May’in konuşmasına geniş yer verdi.
“Theresa May, hükümeti eleştiren bir dizi Muhafazakar milletvekilinden biriydi” denilen haberde May’in, “İstihbaratımız gerçekten bu kadar mı zayıftı, Afgan hükümetine ilişkin anlayışımız bu kadar mı zayıftı, sahadaki konumumuz hakkındaki bilgimiz bu kadar mı yetersizdi? Yoksa sadece ABD’yi takip etmek zorunda mı hissettik ve iyi olmasını mı umduk” sözleri hatırlatıldı.
May’in, Afgan hükümetinin çöküşünün “İngiliz dış politikası için büyük bir gerileme” olduğu konusunda uyardığı belirtilen haberde, “Küresel İngiltere’den bahsediyoruz. Küresel İngiltere Kabil sokaklarında nerede? Sözlerimizle değil, eylemlerimizle değerlendirileceğiz” sözlerine de yer verildi.
Johnson’ın Avam Kamarası’ndaki konuşmasında Taliban’a yönelik olarak, “Bu rejimi, sözlerinden çok yaptığı seçimlere ve eylemlerine göre değerlendireceğiz” sözleri de haberde yer aldı.
‘Uluslararası bir müdahaleyi plajdan koordine edemezsin’
Ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin lideri Keir Starmer’ın Başbakan Johnson’ın Afganistan hakkındaki kararını “dehşet verici” olarak nitelendirdiği ve müttefik birliklerin geri çekilmesine yönelik planlama eksikliğinin “affedilemez” olduğunu söylediği de kaydedildi.
Starmer, “Son 20 yılda elde ettiğimiz her şey şimdi tehdit altında” dedi. Ana muhalefet lideri ayrıca Dışişleri Bakanı Raab’ı hafta sonu durum kötüleşirken tatil yapmakla eleştirdi ve “Uluslararası bir müdahaleyi plajdan koordine edemezsin” dedi.
Haberlerde milletvekillerinin çekilme sürecinin yönetimi nedeniyle ABD Başkanı Joe Biden’ı eleştirdikleri bilgisi de yer aldı.
‘Milletvekilleri Biden’ı kınadı’
Times gazetesi, “Milletvekilleri Biden’ı ABD’nin ‘utanç verici’ çekilmesi nedeniyle kınadı” başlıklı haberinde, “Bakanlar, milletvekilleri ve genelkurmay başkanı, Biden yönetimine yönelik Afganistan konusundaki eleştirilerinde birleştiler” dedi ve bunun iki ülke arasındaki ‘özel ilişkinin’ de sorgulanmasına yol açtığını belirtti.
Haberde, “Avam Kamarası dün olağanüstü bir oturum için çağrıldı ve her kesimden politikacılar, Taliban’ın hızlı bir şekilde ülkeyi ele geçirmesine yol açan ABD’nin geri çekilmesini ‘utanç verici’ olarak nitelendirdi” denildi.
Bazı milletvekillerinin İngiltere’de ‘terör saldırılarına’ yol açabileceği konusunda uyarıda bulunduğunu belirten gazete, şu ifadelere yer verdi:
“Bir bakan Times’a bunun ‘Batı için çok endişe verici bir an’ olduğunu ve ülkenin çöküşün eşiğinde olduğunu fark edememenin MI6 ve CIA için bir ‘istihbarat başarısızlığı’ olduğunu söyledi.”
Gazeteye göre bakan sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu, ABD’nin içe döndüğünü ve küresel düzeni korumak için az bir çabada bulunmaya bile isteksiz olduğunu gösteriyor. ABD, açık ara en önemli müttefikimiz olmaya devam ediyor, ancak bir dereceye kadar ABD’nin en önemli müttefiki değiliz.”
Gazete, diğer bakanların da ABD’nin geri çekilme konusunda tek taraflı hareket etmesine öfkeli olduklarının dillendirildiğini yazdı.
‘Milletvekilleri suçun bir kısmını İngiltere’nin en yakın müttefikinde buldu’
Times’a göre bakanlar ABD’yi “işbirliği yapmadığı” konusunda özel olarak uyardı. Üst düzey bir hükümet kaynağı, “Başkalarını da yanına alarak hareket etmelisin” dedi.
Haberde İngiltere Genelkurmay Başkanı Nick Carter’ın Biden’ı Afgan güçlerinin cesaretini ve özverisini sorguladığı için eleştirdiği ve “çok cesurca savaştıkları”nı söylediği de yer aldı. Carter, ABD hava gücünün geri çekilmesinin askerlerin “moralleri açısından yıkıcı bir an” olduğunu söyledi.
Joe Biden’ın Afganistan’dan geri çekilmesini ele alış biçiminin milletvekilleri tarafından “felaket” ve “utanç verici” bulunduğunu yazan Daily Telegraph ise şu yorumu yaptı:
“Boris Johnson da dahil olmak üzere siyasi yelpazenin dört bir yanından milletvekilleri ve Lordlar Kamarası üyeleri, Taliban’ın ülkeyi ele geçirmesi ve takip eden süreçteki kaos konusunda suçun bir kısmını İngiltere’nin en yakın müttefikinde buldu.”
