Türkiye’nin bazı bölgelerinde, sonbahar ve kış aylarındaki yetersiz yağışlar nedeniyle barajlardaki doluluk oranları kritik seviyelere düştü.
15 milyondan fazla insanın yaşadığı İstanbul ise barajlarda su sıkıntısının baş gösterdiği illerin ilk sırasında yer alıyor.
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi’nin (İSKİ) internet sitesinde yer alan verilere göre, bugün itibariyle barajlardaki su doluluk oranı yüzde 21,87 seviyesinde.
Su Politikaları Derneği’nin (SPD) yayımladığı rapora göre, İstanbul’da 2021 yılının ilk 3 ayında da yağışların yetersiz olması ve barajlardaki su doluluk oranlarının düşük seyretmesi bekleniyor.
“Sular depolanmalı ve kontrol altında tutulmalı”
SPD’nin “İstanbul’un 90 yıllık yağışları ve MGM’nin Türkiye kuraklık haritaları ne gösteriyor?” başlıklı raporunda, Türkiye’nin tüm dünya ile birlikte meteorolojik, hidrolojik ve tarımsal kuraklıktan etkilendiği ve 2020 su yılında (Ekim 2019- Ekim 2020 ayları arası) söz konusu kuraklığın daha da hissedildiği kaydedildi.
Türkiye’nin su kaynakları rejiminde, yarı kurak iklim bölgesinde olduğunun belirtildiği raporda, su kaynaklarının kontrol altında tutulması ve depolanması gerektiği vurgulandı.
Bir önceki yıla göre yağışlarda azalma yaşandı
Raporda ayrıca, Türkiye’nin önemli bir bölümünde sıcak ve uzun bir yaz mevsiminin yaşandığı kaydedildi.
Ülkede uzun yıllar ekim aylarında yaşanan ortalama sıcaklığın 15.2 derece olduğunun vurgulandığı raporda, Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün (MGM) 2020 Ekim ayı ortalama sıcaklığını, ülke geneli için 18.4 olarak açıkladığı ve bu sıcaklığın “rekor seviyede” olduğu belirtildi.
Yetersiz yağışların tüm bölgeleri etkilediğinin altı çizildiği raporda şunlar kaydedildi:
“Yapılan değerlendirmeler, 2020 su/tarım yılında yağışlarda Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri dışındaki tüm bölgelerde normallerine göre azalma olduğunu ortaya koymaktadır. Yağışlarda bir önceki yıla göre kıyaslandığında ise tüm bölgelerde azalma gerçekleşmiştir.
1 Ekim 2019-30 Eylül 2020 tarihleri arasındaki su/tarım yılında düşen yağışlar bir önceki yıla göre Marmara Bölgesi’nde yüzde 17.4, Ege’de yüzde 23.4, Akdeniz’de yüzde 19.2, İç Anadolu’da yüzde 16.2, Karadeniz’de yüzde 10.8, Doğu Anadolu’da yüzde 17.4, Güneydoğu Anadolu’da yüzde 29.0 oranında azalmıştır.”
“İstanbul’da 2021 yılının ilk 3 ayında yağışlar yetersiz olabilir”
Raporda ayrıca, İstanbul’a eylül, ekim ve kasım aylarında düşen yağışların 90 yıllık aylık ortalama değerleri ile bu yılın son 3 ayında düşen aylık toplam yağış değerleri karşılaştırıldı.
Türkiye’de “2020 su yılında” tüm bölgelerdeki yağışların bir önceki yıla göre ortalama yüzde 20 düştüğünün belirtildiği raporda, “MGM’nin İstanbul’daki 35 yağış gözlem istasyonunda ölçülen verilerine göre, eylül ve kasım aylarında İstanbul’a düşen yağışlar uzun yıllar ortalamasından sırasıyla yüzde 30 ve yüzde 54 daha az olmuştur” denildi.
Raporda, söz konusu yağış oranlarının, meteorolojik kuraklığı hidrolojik kuraklığa dönüştürdüğünün altı çizilerek şöyle devam edildi:
“Dolayısıyla, barajlardaki doluluk oranları düşmüştür. İklim bilimciler ve kuraklık alanında çalışmalar yapan meteoroloji uzmanları 2021 yılının Ocak, Şubat, Mart aylarında yağışların ortalamanın üzerinde olma ihtimalini düşük görmektedir. Yağışların kısa süreli ve şiddetli olması, ayıca kar değil sadece yağmur şeklinde düşmesi durumunda İstanbul barajlarında asgari düzeyde de olsa doluluk oranına ulaşılması zor olacaktır. Bu durumda İstanbul’da hidrolojik kuraklık etkisini daha da artıracaktır.”
“İstanbul’da 2021 yılında hidrolojik kuraklığın etkisi sürecek”
Raporun sonuç kısmında ise, İstanbul’daki yağış verilerinin incelenmesi sonrası, şehirde 2021 yılında hidrolojik kuraklık etkisinin süreceğinin beklendiği vurgulandı.
Söz konusu kuraklık ihtimaline karşı tedbirlerin alınması gerektiğinin belirtildiği raporda, “Arzın talebi karşılama oranının giderek düşmesi riskine karşı alınacak önlemlerin, kentsel su talep yönetimi kapsamında acilen planlanması ve uygulamaya geçilmesi önem arz etmektedir” denildi.
Hidrolojk kuraklık nedir?
Hidrolojik kuraklık, uzun süre devam eden yağış eksikliği neticesinde ortaya çıkan yeryüzü ve yer altı sularındaki azalma ve eksiklikleri ifade eder.
KAYNAK: INDEPENDENT TÜRKÇE – SERDAR ARSLAN
