Türkiye’de mart ayı ile birlikte koronavirüs vaka sayılarında hızlı bir yükseliş görüldü.
16 Nisan’da 63 bin 82 vaka sayısıyla en yüksek vaka oranına ulaşıldı.
Kovid-19 kaynaklı can kaybı da 18 Nisan’dan bu yana 300’ün üzerinde seyrediyor.
Vaka ve ölüm sayılarının düşürülmesi için hükümet bir süredir “tam kapanma” çağrılarına ekonomik gerekçelerle olumsuz yanıt veriyordu.
Dün kabine toplantısının ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin 29 Nisan Perşembe akşamı itibarıyla tam kapanma dönemine geçeceğini açıkladı.
Muhalefet tam kapanma kararın doğru olduğunu ancak geç kalındığı yönünde eleştirilerde bulundu.
Hükümetin esnaf ve dar gelirlilere yönelik maddi destek açıklamasında bulunmaması hem esnafın hem de siyasetçilerin tepkisine yol açtı.
“Esnafa verilecek ekonomik desteğin yenilenmesini masaya yatıracağız”
Konuyla ilgili Independent Türkçe’ye konuşan Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Başkanı Bendevi Palandöken, yeni bir ekonomi destek paketi açıklamasını beklediklerini söyledi.
Tam kapanma kararı beklemedikleri için hazırlıklı olmadıklarını kaydeden Palandöken, “Tam kapanma döneminde esnaflara destek verilmesi hususunda çalışmalarımızı sürdürüyoruz” dedi.
Dün akşam Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmelerinde konuyu gündeme getirdiklerini belirten Palandöken, “Meseleyi Cumhurbaşkanı Erdoğan ile de görüştük. Kapanmalarla ilgili olarak İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile de bir araya geldik. Bugün de Ticaret Bakanımız Mehmet Muş ile bir görüşmemiz olacak. Toplantıda tam kapanma döneminde esnafa verilecek ekonomik desteğin yenilenmesi konusunu masaya yatıracağız” bilgisini paylaştı.
“Kahveci esnafı perişan”
Ankara Kahveciler ve Esnaf Odası Başkanı İsa Güven de pandeminin başından itibaren 5 bin TL destek verildiğini bunun yarısını da kullanamadıklarını söyledi.
14 aydır kapalı olan kahveci esnafının görmezden gelindiği savunan Güven, “17 gün kapanma geldi millet isyan etti. Biz açık değiliz. 14 aydır kapalıyız. Bu pandemi bizi perişan etti. Bunu iyi yönetemediler. En çok iş yaptığımız ramazan ayında kahvehanelerin kapalı olması çok kötü” dedi.
Kahveci esnafın vergi, SGK ve kira gibi giderlerin birçoğunu karşılayamaz durumda olduğunu ifade eden Güven, “Bize yardım yapın deyinde ‘yok’ diyorlar. Esnaf perişan. Peki biz biriken vergi, SGK, kira ve faturaları nasıl ödeyeceğiz? Acil tarafından bir destek paketi bekliyoruz” diye konuştu.
Perişan bir vaziyette olan kahveci esnafının aylardır evine ekmek götüremediğini dile getiren Güven, devamında şu ifadelere yer verdi:
“Acil tarafından kahveci esnafına hibe kredisi verilmeli. Ankara dahil Türkiye genelinde 110 bin kahveci esnafı var. Bunların hali perişan, gerçekten sıkıntımız büyük. Artık sokağa inmek isteyen kahveci esnafını durduramıyoruz. Gerçekten bıçak kemiğe dayandı. Bizi sokağa indirmesinler.”
“İşin göstermelik kısmındalar”
İktisatçı yazar Mustafa Sönmez ise bunun tam kapanma olmadığı görüşünde.
Kapanmanın bir sürü istisna taşıdığını ifade eden Sönmez, üretim, imalat ve hizmet gibi birçok sektörün açık olduğunu söyledi.
İktidarın işin göstermelik kısmında olduğunu savunan Sönmez, “Esas amaçları dünyaya ‘bakın tam kapanmaya gittik, vaka sayılarını da indirdik, pandemi problemini aştık ve turizm sezonunu açtık. Artık rahatlıkla turist gönderebilirsiniz’ mesajıdır. Gösteriş dışında bir şey yapacakları yok” dedi.
Daha önceki deneyimlerde de 8 milyon insana biner TL para verilmesi dışında devlet tarafından hiçbir desteğin verilmediğini aktaran Sönmez, şunları kaydetti:
“Ne vatandaşlara ne de esnaflara bir ekonomik destek paketinin açıklanacağını düşünmüyorum. Çünkü diyecekler ki bu zaten 3 haftalık bir şey. 3 haftada kimse mağdur olmaz. Ramazan bayram idare edin. Deyip bu meseleyi geçiştirecekler. Ben oradan destek adına bir şeyin çıkacağını sanmıyorum. Dünyada bu pandemi sürecinde elini cebine atmada en cimri hükümet olarak AKP hükümetini gösterebiliriz.”
Siyasiler de sosyal medya hesapları üzerinden tam kapanma kararının halka dönük bir “maddi destek” paketinin açıklamamasına tepki gösterdi.
“Acil nakdi hibe sağlanmalıdır”
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Erdoğan’ın açıkladığı “tam kapanma” kararını “Doğru ama çok geç alınmış eksik bir karardır” sözleriyle değerlendirdi.
“Esnaf ve yevmiye ile geçinenler 3 hafta boyunca mağdur kaldılar”
Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA Partisi) Genel Başkanı Ali Babacan ise acilen bir destek paketinin açıklanmasını ve aşılanmanın hızlandırılmasını beklediklerini söyledi.
Babacan, “Ancak kapanmayla beraber vatandaşlarımıza destek paketi açıklanması gerekiyordu. Küçük işletmeciler, esnaf, yevmiyeyle geçinenler, bütün bu vatandaşlarımız 3 hafta boyunca mağdur kaldılar. Biz hükümetten acilen bir destek programı açıklamasını bekliyoruz. Kapanma ancak destekle ve etkin bir aşılama programıyla beraber olmalıdır” değerlendirmesinde bulundu.
“Açlıkla baş başa bırakılıyor”
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba da tepkisini “Virüsten ölmeyenler evde açlıkla baş başa bırakılıyor. Tam kapanma tam gelir desteği ve güvencesi ile olur” ifadesiyle dile getirdi.
“Lebaleb kongre yapmak da yasak mı?”
Cumhurbaşkanı adayı ve eski CHP Milletvekili Muharrem İnce ise pandemi sürecini iyi yönetemeyen iktidarın millete açlık ve hastalık gibi iki seçeneğin sunduğunu savundu.
İnce, “Prompter’a soralım: ‘Lebaleb kongre yapmak da yasak mı?’ Millet yiyecek aş, çalışacak iş bulamazken yandaş beslemeye devam mı?” ifadelerine yer verdi.
KAYNAK: INDEPENDENT TÜRKÇE – ABDULHAKİM GÜNAYDIN
