Dünyanın en büyük dördüncü ekonomisi Almanya’da sendikalar ve işveren dernekleri, uzun süredir iş gücü sorunundan şikayetçi. Çalışma Bakanlığı da iş gücündeki eksikliğin, ekonomik büyümeyi sekteye uğrattığını belirtiyor.
DW Türkçe’nin aktardığına göre Türkçeye ‘fırsat kartı’ diye çevrilebilecek ‘Chancenkarte’ ile AB dışından kalifiye iş gücünün Almanya’da çalışmasını mümkün kılacak bir uygulamayı yürürlüğe koymaya hazırlanıyor. Bu, ABD’nin ‘Yeşil Kart’ ya da İngilizcesiyle ‘Green Card’ uygulamasına benzetiliyor.
Çalışma Bakanı Hubertus Heil, Almanya’nın planladığı ‘fırsat kartı’na ilişkin planlarını hafta içinde duyurdu. Söz konusu kart sayesinde, yabancı kalifiye çalışanlar, Almanya’ya herhangi bir somut iş teklifi olmaksızın gelerek çalışma şansı elde edecek. Bu çerçevede bir puanlama sistemine tabi tutulacak adaylarda, aşağıdaki dört şarttan en az üçünü yerine getirmiş olma şartı aranacak:
Üniversite diploması veya mesleki beceriler
En az üç yıllık meslek deneyimi
Almanca bilgisi veya Almanya‘da önceden yaşamış olmak
35 yaşının altında olmak.
Çalışma Bakanı Heil, kartların dağıtımında belirli kısıtlamaların söz konusu olacağının da altını çizdi. Buna göre, her yıl iş piyasasının ihtiyacına göre belirli sayıda kart verilecek. Dolayısıyla ‘fırsat kartı’nın sınırsız bir dağıtımı söz konusu olmayacak.
Çarşamba Batı Alman kamu yayın kuruluşu WDR’e konuşan Heil, “Kalifiye göç ve bürokrasiden arındırılmış bir süreçten bahsediyoruz. O yüzden, fırsat kartı alan kişilerin Almanya’ya geldiklerinde giderlerini kendileri karşılayabilecek olmaları çok önemli” demişti.
Yeni kartla da engeller bitmiyor
Bazı uzmanlarsa Heil’ın duyurduğu ve büyük ilgiyle karşılanan ‘fırsat kartı’nın sorunları çözmeyeceği görüşünde.
Bonn merkezli Çalışma Ekonomisi Enstitüsü’nde araştırma direktörü Holger Bonin, “Yeni sistem, gereksiz biçimde yüksek engeller oluşturarak sistemi daha da karmaşık hale getiriyor” dedi. Bonin’e göre Bakan Heil’ın puanlama sistemi daha fazla bürokrasiyi beraberinde getirecek.
Almanya ‘bürokrasi canavarı’nı yenmek istiyor
Almanya’nın, diğer Batı ülkelerine göre, kalifiye iş gücü nezdinde çekici bir ülke olmasının önündeki engellerden biri de, kültürel bazı gerçeklikler. Örneğin diğer birçok ülkeye göre Almanya’da İngilizce daha az konuşuluyor. Kalifiye çalışanların İngilizce konuşabilecekleri ülkeleri tercih ettiklerini söyleyen Thyagarajan, “Tabii burası Almanya, dolayısıyla çalışanlarımızın en azından çalışma derecesinde Almanca öğrenmeleri önemli” dedi.
Bir diğer sorun da Alman işverenlerin, diploma, sertifika ve diğer belgeler konusunda oldukça seçici olmaları. Diğer birçok ülkede kabul edilen belgelerin bir kısmı, Almanya’da tanınmıyor veya tanınma başvurularının sonuçlanması aylar alıyor. Bonin, “Bu sorunların bir fırsat kartının yürürlüğe sokulmasıyla çözülmesi imkansız” görüşünde.
Almanya’nın sorunlarından bir diğeri de, işverenlerin önündeki sistemsel sorunlar. Örneğin bir çalışanın vasıfları ve belgelerinin geçerliliğine, Alman federal sistemi çerçevesinde yerel makamlar karar veriyor. Dolayısıyla bir eyalette tanınan bir diploma, başka bir eyalette tanınmayabiliyor. Dijitalleşme konusunda sorunlar yaşayan Almanya’nın kağıt temelli bürokrasisi çerçevesinde, adaylar sıklıkla, diplomalarının çevirilerini noterde tasdik etmek zorunda kalıyor.
Türkiye’deki hekimler yurt dışına ‘kaçıyor’
Türkiye’de son dönemde çok sayıda hekim çalışma şartlarının ağırlığı ve şiddet sorununun çözülmemesi nedeniyle kamudan istifa ederken, birçok genç hekimse başta yurt dışında iş bulmak için belge topluyor. Belge başvuruları her ay rekor kırarken, genç hekimlerin özellikle Almanca kurslarına ilgisi dikkat çekiyor. Almanya’nın uygulamaya koyduğu bu kart ‘hekim göçü’ sürecini hızlandırabilir.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da zaten bu hekimlere “Giderlerse gitsinler” demişti.
