Ülkenin üçüncü büyük metropolü olan şehrin Rus birliklerinin bir sonraki hedefi olacağı düşünülüyor.
Rus deniz kuvvetleri, Ukrayna’nın Karadeniz ile bağlantısını kesmek için Odessa sınırında bombardımana başladı.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Rus birliklerin Odessa çevresindeki “kıyı bölgelerini bombaladığını” söyledi.
Odessa Belediye Başkanı Gennadiy Trukhanov, Rus askerlerin şehri üç farklı cepheden çevreleyebileceğini ifade etti.
Turkhanov, Rus birliklerin ilk olarak işgal altındaki Mikolayiv bölgesinden Odessa’ya ilerleyeceğini söyledi.
Bunun ardından Moldova’da ayrılıkçı grupların yönetimindeki Transdinyester bölgesindeki askerlerin de şehre yöneleceğini ifade eden Turkhanov, bu durumda Odessa’nın ülkenin geri kalanından tamamen kesileceğini ekledi.
Trukhanov, üçüncü saldırının ise denizden yapılacağına inanıyor: “Transdinyester yönünden saldırarak dikkatimizi dağıtıp sonrasında tabii ki denizden gelecekler.”
Ukrayna’nın güneybatı sınırında bulunan Transdinyester, dünyada Moldova’nın bir parçası olarak kabul ediliyor ama ülkenin geri kalanından farklı ve Moskova destekli bir hükümet tarafından yönetiliyor.
Odessa ne kadar önemli?
Odessa, Ukrayna’nın üçüncü büyük şehri ve ülke ekonomisi için kritik bir konumda.
BBC Dünya Servisi radyosuna konuşan ve eskiden deniz kuvvetleri kaptanı olan ve Ukrayna Savunma Bakanı Yardımcısı görevini yapan Andrey Ryzhenko, “Odessa’nın deniz başkenti olduğunu ve ülkenin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın (GSYİH) yüzde 20’sinden sorumlu olduğunu” söyledi.
Normal zamanlarda Ukrayna’nın mısır, tahıl ve mineral gibi önemli emtiaları Odessa ve yakınındaki Youjni ve Çornomorsk (eski adıyla Illytchyivsk) limanlarından ihraç ediliyor.
İngiltere’de savunma ve güvenlik alanında çalışan düşünce kuruluşu Kraliyet Birleşik Hizmetler Enstitüsü’nde araştırma görevlisi olan Dr. Sidharth Kaushal, “Ülkenin deniz ticaretinin neredeyse yüzde 70’i Odessa’ya bağlı” diye anlatıyor.
Odessa, aynı zamanda sahilleri ve 19. yüzyıldan kalma mimarisi ile önemli bir turist destinasyonu. Şehre Rusya’dan çok sayıda turist geliyordu.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, “Ruslar sık sık Odessa’ya gelirdi ve her zaman sıcaklık ve cömertlik ile karşılanırdı. Peki şimdi ne oldu? Odessa’ya bomba atılıyor. Bu savaş suçu sayılacak” dedi.
Rusya için neden önemli?
2014’ten beri Ukrayna’nın en büyük deniz üssü Odessa’da bulunuyor. Daha önce Kırım’da konumlandırılan üs, Rusya’nın Kırım’ı ilhakından sonra taşındı.
Dr. Kaushal, liman kentinin Rusya Devlet Başkanı Putin için önemli ve stratejik bir hedef olacağını söylüyor; Rusya’nın “Ukrayna ekonomisini ve deniz ticaretini bir bakıma kontrolü altına aldığı takdirde hükümete daha çok baskı uygulayabileceğini” belirtiyor.
Odessa aynı zamanda Rus İmparatorluğu için de önemli bir limandı ve bu yüzden Rusya’nın kültürü ve tarihinde sembolik bir öneme sahip.
Rusça konuşanların sayısının daha yoğun görüldüğü kent ile yakından ilgilenen Putin ise Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden birkaç gün önce yaptığı bir açıklamada Odesa’da 2014’te gerçekleşen ve 48 Rusya yanlısı protestocunun Ukraynalı milliyetçi gruplar ile çatışması ardından hayatını kaybettiği “korkunç trajediye” işaret etmişti.
Yıkılmaz kale
Fransız haber ajansı AFP’ye göre Rusya’nın işgalinin başlangıcından bu yana 1 milyon nüfuslu Odessa’dan yaklaşık 100 bin kişi ayrıldı.
Büyük çoğunluğu kadın ve çocuklardan oluşan binlerce kişi Batı’ya doğru ilerliyor, geride babalarını, erkek kardeşlerini ve eşlerini bırakıyor.
Ancak kalanlar şehri olası saldırılara karşı korumak için çalışmalar sürdürüyor.
Odessa Belediye Başkanı Trukhanov, liman kentinin “yıkılmaz bir kaleye dönüştürüldüğünü” söyledi.
İnsanlar şehrin savunma gücünü artırmak için deniz kıyılarından topladıkları kumu büyük çuvalların içine dolduruyor. Her gün yaklaşık 700 ton kum toplandığı tahmin ediliyor.
Odessa’da yaşayan ve fotoğrafçı olan Victor Skrypnik, “Öldürmeyi bilmediğimiz için burada çalışıyoruz. Profesyonel asker değiliz ama askerlerimize bu şekilde yardım edebiliriz” diyor.
Belediye Başkanı Trukhanov, şehri üç taraftan da korumanın zor olacağını ancak elinden geleni yapacağını söylüyor:
“Odessa özgürlüğün sembolü ve dünya tarafından çok sevilen bir şehir. Odessa’nın insanları ise barış insanları.”
