Veri paylaşım skandalı, nefret söylemi ve yalan haberin yayılmasına sebep olduğu gerekçesiyle eleştirilerin hedefindeki sosyal medya platformu Facebook’un tekel konumuna geldiği gerekçesiyle bölünmesi talebine şirket ret yanıtı verdi. Facebook’un kurucu ekibinde yer alan ancak 12 yıl önce şirketten ayrılan Chris Hughes New York Times’daki yorumunda “şirketin güçlü bir tekel haline geldiğini, rakiplerini bastırdığını ve sosyal ağlar arasında rekabeti engellediğini” ileri sürerek şirketin bölünmesini talep etmişti. “Facebook’u Bölme Zamanı Geldi” adını taşıyan yorumda Hughes “Facebook CEO’su Mark Zuckerberg’in etkisi sarsıcı, özel sektörde ya da hükümette yer alan herhangi birinin etkisinin çok daha ötesinde” ifadesini kullanmıştı.
WhatsApp ve Instagram’ın da sahibi olan sosyal medya platformu Facebook, Hughes’in yorumu sonrası açıklama yaptı. Platformunun sözcüsü Nick Clegg şirketi bölmek yerine internete ilişkin düzenleyici yasaların önemine işaret etti. Facebook, mesajlaşma uygulaması WhatsApp ve fotoğraf paylaşım platformu Instagram’ın ayrı şirketler haline getirilmesi teklifini reddederken, esas odağın internet konusunda düzenleyici yasalar olması gerektiğini vurguladı. Sözcü “Facebook başarının, sorumluluğu gerektirdiğinin farkındadır. Fakat başarılı bir Amerikan şirketine bölünme çağrısı yaparak hesap verilebilirliği sağlayamazsınız” dedi. İnternete ilişkin düzenleyici yasalara ihtiyaç duyulduğuna işaret eden Clegg, ” hesap verilebilirlik ancak internet için özenle hazırlanmış yeni yasaların kabul edilmesiyle olur” ifadesini kullandı.
Sosya medya devi Facebook ‘un dünya çapında iki milyar kullanıcısı bulunuyor. Şirket ayrıca her biri en az bir milyar kullanıcıya sahip WhatsApp, Messenger ve Instagram’ın da sahibi konumunda.
Antitröst yasaları kapsamında bölünme mümkün mü?
ABD’de bazı milletvekilleri de Adalet Bakanlığı’na çağrı yaparak şirketin antitröst yasaları kapsamında denetlenmesi gerektiği görüşünü dile getirdi. Demokrat Partili Senator Richard Blumenthal CNBC’ye yaptığı açıklamada şirketin bölünmesi gerektiğini ve Adalet Bakanlığı’nın piyasada tekelleşmeyi önlemeyi hedefleyen antitröst kanunları kapsamında şirketi soruşturması gerektiğini ifade etti.
2020 Başkanlık seçimleri için aday adayı olan Senatör Elizabeth Warren da seçilirse Facebook, Amazon ve Google’ı bölme vaadinde bulunuyor. Warren, Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda “Günümüzün büyük teknoloji şirketleri ekonomimiz, toplumumuz ve demokrasimiz üzerinde çok fazla bir güce sahip. Rekabeti ezip, kişisel olan şeyleri kâra dönüştürüyorlar. Küçük şirketleri ezip, yenilikleri bastırıyorlar. Büyük şirketlerle yolları ayırmanın zamanı geldi” dedi.
ABD’de tekelleşme karşıtı yasaların uygulanabilmesi için hükümetin tekelleşme nedeniyle şirketi dava etmesi ve davayı kazanması gerekiyor. ABD’de şimdiye kadar en önemli örnekleri, Yüksek Mahkemenin yasa dışı tekel olduğuna karar vermesi sonrası bölünen Standard Oil petrol şirketi ve AT&T telekomünikasyon şirketi.
