Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, zirvede hükümetlerin karbonmonoksit salımını yeterli derecede kesme taahütlerini büyük ihtimalle vermeyeceğini kaydetti.
Daha önce de COP26 Başkanı Alok Sharma, zirve sona ermeden bir anlaşmaya varmak adına zamanın tükendiği uyarısında bulunmuştu.
Bilim insanları, küresel ortalama sıcaklık artışını sanayi devrimi öncesine kıyasla 1,5 dereceyle sınırlamanın, insanlığın iklim değişikliğinin en kötü sonuçlarından kaçınması anlamına geleceğini söylüyor.
2015’te Paris’te düzenlenen iklim değişikliği zirvesinde, dünya liderleri karbon salımındaki kesintilerle sıcaklık artışını 1,5 ila 2 dereceyle sınırlamayı taahhüt etmişlerdi. Son tahminlerse artışın 2,7 derece olacağını gösteriyor.
BM Genel Sekreteri Guterres, hükümetlerin bir yandan fosil yakıtlara yatırım yaparken, bir yandan da karbon salımında kesinti yapmayı vaat etmesinin anlamsız olduğunu söyledi.
Genel Sekreter “Fosil yakıt endüstirisi hala trilyonlarca sübvansiyon alırken, verilen sözler boş geliyor” dedi.
Glasgow’da şu ana dek yapılan duyuruları “yeterli olmaktan uzak” diye tanımlayan Guterres ayrıca “Ne yapılması gerektiğini biliyoruz” diye de ekledi.
Ancak Guterres “son ana kadar” umut olduğunu da vurguladı.
Bu arada Sharma da, Türkiye saatiyle 21.00’de sona erecek zirveden önce zorlu konulara çözüm bulmaları çağrısı yaptı.
Sharma “1,5 derecede tutmak için fırsat penceresi kapanırken, buna ulaşmak hala mümkün” dedi.
Sharma ayrıca, karbon piyasaları ve ülkelerin fosil yakıt kullanımını nasıl dengeleyeceğini düzenleneyen 6. Madde’de daha fazla uğraş verilmesi gerektiğini söyledi.
Eski İrlanda Cumhurbaşkanı ve iklim konusundaki üst düzey siyasi liderlerden oluşan bir grubun lideri Mary Robinson da, dünyanın bazı en büyük karbon salan ülkelerini, COP26’da daha etkin bir eylem planını kabul etmek için yapılan tüm girişimleri sabote etmekle suçladı.
Rusya ve Suudi Arabistan’a suçlama
Robinson, Associated Press’e yaptığı açıklamada, Rusya ve Suudi Arabistan’ın Glasgow’daki nihai anlaşmada aşamalı olarak kömürü terk etmek ya da hükümetlerin fosil yakıtlara sübvansiyonu azaltmasına herhagi bir atıfı engellemek için “çok uğraştığını” belirtti.
COP26, Paris görüşmelerinden bu yana gerçekleştirilen en büyük iklim değişikliği konferansı. Zirvede 200 ülkeden küresel ısınmaya yol açan sera gazı salımlarını 2030’a kadar azaltmak için planlarını sunmaları isteniyor.
Perşembe günü küçük bir grup ülke, petrol ve doğalgaz üretimini aşamalı olarak durdumak için bir ittifak kurduklarını duyurdu. Danimarka ve Kosta Rika’nın önderliğindeki Petrol ve Doğalgaz’ın Ötesi İttifakı Fransa, Galler ve İrlanda’dan oluşuyor. Ancak Birleşik Krallık bu ittifaka dahil değil.
Aktivistler ve siyasetçiler, ABD ve Çin’in sıcaklık artışını 1,5 derecenin altında tutmaya çalışacakları yönündeki açıklamalarını temkinli bir iyimserlikle karşıladı. Ancak her iki ülkenin de somut adımlar atması gerektiği vurgulandı.
Bu arada, Gana, Etiyopya, Bangladeş ve Tuvalu’dan temsilciler, bir basın toplantısı düzenleyip, COP26’da ilerleme sağlanamamasından ABD’yi sorumlu tuttu. Açıklamada ABD’nin iklim değişikliğinin finansı konusunda en yoksul ve tehdide en açık ülkelerin kaygılarını dikkate almadığı savunuldu.
