Ürdün’deki bir Amerikan üssüne insansız hava aracı (İHA) ile düzenlenen saldırıda üç ABD askerinin ölmesi üzerine ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile bir araya gelerek basın toplantısı düzenledi.
Blinken, Stoltenberg ile yaptığı basın toplantısında, ABD Başkanı Joe Biden’ın “saldırıya verilecek yanıt konusunda son derece net olduğunu” dile getirdi.
“Orta Doğu’da çatışmadan nemalanmaya çalışanlar” olduğunu ileri sürerek, “Bunu yapmayın” uyarısında bulunan Blinken şunları söyledi:
“Her türlü saldırganlığa kararlılıkla yanıt vereceğiz ve askerlerimize saldıranları sorumlu tutacağız. Bunu bizim seçtiğimiz zamanda ve yerde yapacağız. Yanıtımız kademeli olacak.”
ABD Başkanı Joe Biden da saldırının “İran destekli radikal militan gruplar” tarafından gerçekleştirildiğini öne sürerek saldırıya yanıt vereceklerini söylemişti.
Tahran saldırıyla ilgili suçlamaları reddediyor. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, “Bu iddialar bölgedeki gerçekleri tersine çevirmek için siyasi amaçlarla dile getiriliyor” dedi.
Saldırıyı şu ana kadar üstlenen olmadı.
Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’de düzenlediği saldırıların ardından bölgede ilk kez ABD askerlerinin öldürüldüğü bir saldırı düzenlenmiş oldu.
Pentagon saldırıda ölen ABD askerlerinin kimliklerini de açıkladı:
- 46 yaşındaki William J. Rivers,
- 24 yaşındaki Kennedy L. Sanders
- 23 yaşındaki Breonna A. Moffett
Saldırı nasıl düzenlendi?
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) tarafından yapılan açıklamaya göre saldırıda Ürdün’ün kuzeydoğusunda, Suriye sınırı yakınındaki Rukban’da Tower 22 (Kule 22) adlı üs hedef alındı.
BBC’nin ABD’deki partneri olan CBS televizyonuna göre saldırıda en az 40 ABD askeri yaralandı. Yaralı askerlerden sekizi, tedavileri için üs bölgesinden tahliye edildi.
CBS kanalı, Kule 22 vurulduğunda askerlerin çoğunun odalarında olduğunu bildiriyor.
Televizyona konuşan bir savunma yetkilisi, saldırı İHA’sının çok alçak ve çok yavaş bir şekilde yaklaştığını, bir Amerikan İHA’sı ile eş zamanlı olarak Kule 22’ye ilerlediğini söylüyor.
Aynı yetkili, kulenin hava savunma sistemlerinin ABD İHA’sının yaklaşması nedeniyle kapatılmış olduğunu da aktardı.
Bu nedenle üstte bulunan askerlerin saldırıya uyarısız yakalandığı kaydedildi.
Ürdün Suriye sınırında bulunan üs, ABD’nin Irak, Ürdün ve Suriye topraklarında bulunan bir düzine üssünden bir tanesi.
ABD ne yanıt verebilir?
BBC’ye konuşan İngiltere’nin eski BM büyükelçisi Mark Lyall Grant, ABD Başkanı Biden’ın askeri bir yanıt vermek isteyeceğini söylüyor.
Grant bu yanıtın, Suriye’de ve Irak’taki İran destekli milisleri hedef almasını beklediği bu saldırının 24 saat içinde yapılacağını da öngördü.
Eski bir ulusal güvenlik danışmanı olan Grant, İran topraklarına direkt bir saldırı beklemediğini de kaydetti.
BBC’nin Uluslararası Haberler Editörü Jeremy Bowen, ABD Başkanı Biden’ın zor bir kararın eşiğinde olduğunu değerlendirdi:
“İran bu sistemi oluşturdu. Irak ve Suriye dahil bölgedeki milislere, eğitim ve maddi yardım sağladı.
“İran bu milisleri, düşmanlarını vurabilecek ileri savunma unsuru olarak değerlendiriyor. Ve bu sayede sorumluluk reddedilebiliyor.
“ABD üssünün vurulmasında bir sorumlulukları olduğu iddiasını da reddediyor.
“Ama ABD bu açıklamayı kabul etmiyor. Biden’ın şu anda önünde, nasıl karşılık verileceği; neresinin ve kimin vurulacağı sorusu bulunuyor.
“İran topraklarına bir saldırı, mevcut gerilimi çok artırabilir. Bunu yapmak istemeyeceklerdir ama etkisi olacak daha aşağı seviye bir saldırı düzenleyebilirler.
“Ama bu şu soruyu da akıllara getiriyor: ABD’nin ağır misilemesi caydırıcı olabilecek mi? Yoksa tüm bölgede yayılmasından endişe edilen yangını bir miktar daha besleyecek mi?”
Bölgede daha önce de ABD üslerine saldırılar olmuş ancak şu ana kadar ABD ordusu tarafından herhangi bir kayıp bildirilmemişti.
Saldırının arkasında kimlerin olduğuna yönelik iddialar henüz doğrulanmadı.
ABD Başkanı Joe Biden, “Bu saldırıyla ilgili gerçek bilgileri hala topluyor olsak da, Suriye ve Irak’ta faaliyet gösteren İran destekli radikal militan gruplar tarafından gerçekleştirildiğini biliyoruz” dedi ve şöyle devam etti:
“Hiç kuşkusuz, bizim seçeceğimiz bir zamanda ve şekilde tüm sorumlulardan hesap soracağız.”
Ölen ve yaralanan askerlerin isimleri henüz açıklanmadı.
Ürdün’de yaklaşık üç bin Amerikan askerinin görev yaptığı tahmin ediliyor.
Geçtiğimiz ay Irak’ın kuzeyindeki bir üsse yönelik saldırıda üç ABD askerinin yaralanması üzerine ABD ordusu bölgedeki İran bağlantılı gruplara hava saldırıları düzenlemişti.
