Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika (BRICS) liderleri, 15’inci zirve kapsamında bloğu genişletme kararı aldı.
Gelişmekte olan ülkelerden oluşan BRICS ülkelerinin liderleri, dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan dahil altı ülkeyi bloğa davet etti.
Bunlar Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, İran, Mısır, Arjantin ve Etiyopya.
Güney Afrika’nın Johannesburg kentinde düzenlenen 15’inci zirve kapsamında Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika (BRICS) liderleri, bloğu genişletme kararı almıştı.
Bu, 2010 yılından bu yana ilk kez genişleme anlamına geliyor.
BRICS Liderler Zirvesi’ne ev sahipliği yapan Güney Afrika lideri Cyril Ramaphosa, yaptığı açıklamada yeni adayların 1 Ocak 2024 tarihinde üye olarak kabul edileceğini duyurdu.
Genişleme konusunda BRICS içerisinde çatlak
BRICS üyelerinin tamamı bloğun büyümesini desteklediklerini açıkça ifade etse de, liderler arasında ne kadar ve ne hızda genişleme olacağı konusunda görüş ayrılıkları bulunuyor.
Genişleme fikrine Çin öncülük ediyor, Rusya ve Güney Afrika da bu adımı destekliyor.
Ancak Hindistan, genişlemiş bir BRICS’in, grubu, Çin’in domine edeceği bir kulüp haline getireceğinden, Brezilya ise Batı’yı yabancılaştırmasından duyduğu endişe nedeniyle temkinli yaklaşıyor.
Üyeler daha büyük bir BRICS’in ABD öncülüğündeki G-7’nin dünya meselelerindeki hakimiyetine karşı koymaya katkı sağlayabileceği değerlendirmesinde bulunuyor.
Riyad toplantıya heyet göndermiş olsa da BRICS’e potansiyel katılım konusundaki tutumunu kamuoyuna açıklamış değil.
Bu arada Güney Afrikalı yetkililere göre, zirve öncesi 40’tan fazla ülke BRICS’e katılmakla ilgilendiğini bildirdi, 22’si resmen kabul için başvuruda bulundu.
Söz konusu aday adayları ekseriyetle ‘Batı hegemonyasına’ karşı olduğunu bildiren ülkelerden oluşuyor.
Alınan bu kararla BRICS’e üye ülke sayısı, yeni yıl itibarıyla 11’e yükselecek.
Suudi Arabistan’ın katılımı
Ekonomistlere göre dünyanın en büyük petrol ihracatçılarından Suudi Arabistan’ın BRICS ve NDB’ye (BRICS’e ait Yeni Kalkınma Bankası) katılımı büyük önem taşıyor.
Riyad’ın katılımı BRICS’in küresel ekonomideki ‘Batı hakimiyetini’ kırmak için gerekli gördüğü petro-doları bitirmek amacıyla önemli.
Zira gelecekte Suudi Arabistan BRICS bünyesinde petrol ticareti yaparken, petrolüne ihtiyacı olan başta Avrupa ülkeleri olmak üzere birçok aktör dolar yerine yeni bir para birimiyle ticaret yapabilir.
Keza BRICS’in dünya nüfusu ve ekonomisindeki temsil oranları dikkate alındığında, Suudi Arabistan oluşuma katılması halinde geniş bir ticaret ve ekonomik ağa erişebileceği ve Batı ile ilişkilerinde müzakere alanının genişleyeceği belirtiliyor.
Ekonomistlere göre genişletilmiş bir BRICS, 2040 yılına kadar küresel ekonominin yüzde 44’ünü oluşturarak G-7’nin yüzde 21’lik gayrisafi yurtiçi hasıla payını geride bırakabilir.
Abiy Ahmed: BRICS’e katılım Etiyopya için yüksek nokta
Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, BRICS’e katılım daveti almalarının ardından yaptığı açıklamada, bu durumun Afrika’nın en kalabalık ikinci ülkesi için en “yüksek bir nokta” olduğu değerlendirmesinde bulundu.
“BRICS üyeliği İran diplomasisi için stratejik bir başarı”
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin danışmanı Muhammed Cemşidi de, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, ülkesinin BRICS’e davet için seçilen 6 ülke arasında olmasını “stratejik bir başarı” olarak tanımladı.
Cemşidi, X platformundaki iletisinde, “Dünyanın yükselen ekonomileri grubuna daimi üyelik tarihi bir olay ve İslam Cumhuriyeti’nin dış politikası için stratejik bir başarıdır” ifadelerine yer verdi.
