Bahmut şehrinin sınırlarının hemen ardındaki sığınakta, Ukrayna’nın 77. Tugayı, şehrin batısındaki son savunma hattı olan piyade birliklerini desteklemek için top ateşi açıyor. Ukrayna burada kontrolünde kalan son sokakları yitirmemek için mücadele ediyor.
Şehrin üzerinden uçurulan insansız hava aracıyla elde edilen ve topçu birliklerin dikkatle izlediği canlı görüntüler, Rusya sonunda kontrolü sağlasa bile, bunun pahalıya mal olmuş bir zafer olacağına işaret ediyor.
Artık neredeyse hiçbir binası ayakta kalmamış, nüfusunu kaybetmiş yıkık dökük bir şehir söz konusu.
Ukrayna savaşının şimdiye kadarki en uzun ve en kanlı çatışması Ukrayna’nın doğusundaki Bahmut şehrinde yaşandı. Batılılar 20 ila 30 bin Rus askerinin öldüğünü ya da yaralandığını tahmin ediyor. Ukrayna ordusu da büyük bir bedel ödedi. Ve bu hâlâ sona ermedi.
Kuşatma altındaki şehrin üzerindeki dumana top atışlarının gürültüsü eşlik ediyor.
Rusya aylardır Bahmut’u ele geçirmeye çalışırken Ukrayna da kararlılıkla şehri savunuyor.
Sığınaktayken 77. Tugay bir eve top atışı gerçekleştiriliyor. Saniyeler sonra molozlardan duman yükseliyor. İki kişi dumanların arasından çıkıyor, biri yaralı görünüyor.
Onların Rus paralı asker grubu Wagner’den olup olmadıklarını soruyorum. Ekrana bakan Ukrayna askerlerinden Miroslav “Evet” diye cevaplıyor.
“İyi savaşıyorlar ancak insanlarını gerçekten önemsemiyorlar” diyen Miroslav Wagner’in fazla topçu desteği olmadığını düşünüyor.
Silah arkadaşı Mikola ise “Doğrudan üzerimize yürüyorlar, uyuşturucu etkisi altındalar sanki” sözlerini ekliyor.
Şehrin bu haline bakınca iki tarafında da şehir için neden bu kadar çok kurban verdiğini anlamak zor.
Mikola şehri savunmanın Ukrayna için de pahalıya patladığını itiraf ediyor. Çok sayıda askerin hayatını kaybettiğini, daha az tecrübeli askerlerle yer değiştirildiklerini söylüyor ve ekliyor, “Onlardan önce savaşanlara dönüşecekler”.
Şehrin güneyine doğru Ukrayna 28. Tugayı kuşatmayı engellemek için çalışıyor.
Bir zamanlar karşı karşıya kaldıkları Wagner kuvvetlerinin yerini çoktan Rusya Hava İndirme Kuvvetleri’nin paraşütçüleri aldı. Ama yine de günlük çatışmalara kilitlenmiş durumdalar.
Çatışmaların durduğu bir sırada, 29 yaşındaki asker Yevhen, bize küçük bir ağaçlık alandaki savunma mevzilerini gösteriyor.
İlkbaharın gelişiyle açan yapraklar onlara az da olsa gizlenme imkanı sağlamış, ancak ağaçların çoğu bombardıman nedeniyle yıkılmış.
Mermiler nedeniyle delik deşik olmuş açıkta kalan bir siperden kaçarken, Ruslar havan toplarıyla ateş açıyor. Saklanma imkanı bulduğumuzda Yevhen mükemmel bir İngilizceyle, “Ucuz atlattık” diyor.
Başka bir yerde pozisyon alırken, “Şimdi karşılık vereceğiz” diyor.
Dakikalar sonra adamları, hafif silahlar ve roket güdümlü el bombaları ile ateş açıyorlar. Bu sefer can kaybı yok. Ama biz ayrıldıktan saatler sonra askerlerden biri ağır yaralanıyor.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelensky, Bahmut’u Ukrayna’nın moralinin “kalesi” olarak nitelendirdi. Yevhen, o vazgeçmeme kararlılığını gösteriyor. “Bahmut’un tüm amacı düşmanı orada tutmak” diyor.
Ukrayna Bahmut’tan vazgeçerse, daha sonra daha fazla can kaybedeceklerini söylüyor. “Birkaç hayat kurtarmak için geri çekilebiliriz, ancak o zaman karşı saldırı yapmak zorunda kalırız ve daha da fazlasını kaybederiz”.
Ukrayna’nın umudu, Bahmut savaşının Rusya’nın saldırı düzenleme kabiliyetini köreltmesi ve ordusunu ve malzemelerini tüketmesi.
Ancak Rusya da, Ukrayna’nın saldırı hazırlığını engelleme çabasında.
İşgal altındaki güneyden gelen son uydu görüntüleri, herhangi bir ilerleme girişimini yavaşlatmak için yüzlerce kilometrelik derin siper hatları ve ejderha dişi tank tuzakları inşa ettiğini gösteriyor. Bunları aşmak, Ukrayna mevzilerinin önünde gördüğümüz dikenli teller ve mayınları aşmaktan daha zor.
Güney Ukrayna, birçok kişinin Ukrayna saldırısının odak noktasının olmasını beklediği yer. Rusya, Zaporijya’daki nükleer santralin yakınına kısmi tahliye emri verdi.
Ukrayna da, yeni eğitilmiş birlik tugayları ve Batı tarafından sağlanan 1300 zırhlı araç ve 230 tankın bir kısmının öncülüğünü yapacağı bir saldırıya hazırlanmak için topçu mermilerini paylaştırıyor. Buna rağmen, doğu yönünde giden Batı askeri teçhizat konvoylarına da tanık olduk.
Bu arada, Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov, büyük beklentiler içine girilmemesi konusunda uyarıda bulundu.
Yevhen’e de bu baskıyı hissedip hissetmediğini soruyorum. Kolay olmayacağını bildiğini söylüyor ama ekliyor:
“Ukrayna ordusuyla ilgili tüm dünyanın görüşünü şimdiden değiştirdik ve hâlâ pek çok sürprizimiz var.”
Ancak bu sefer sürpriz unsurunu gizlemek daha zor olabilir.
KAYNAK: BBC TÜRKÇE