Dijital göz yorgunluğunun bilgisayar kullanımı başta olmak üzere telefon ve tablet gibi dijital ekranlara uzun süre bakmayla ilişkili ortaya çıkıyor ve göz ve görmeyle ilgili çeşitli rahatsızlıkları kapsıyor.
Op. Dr. Zeynep Dadacı, hastalarda en sık görülen şikayetlerin gözlerde yorgunluk, ağrı, baş ağrısı, bulanık veya çift görme, yanma, batma, sulanma, kuruluk, kaşıntı ve kızarıklık olarak sıralanabileceğini vurgulayarak “Her ne kadar ekranların kullanımına ara vermek çoğu kişide bu şikayetlerin azalmasını sağlasa da iş gereği veya değişik nedenlerle çoğu zaman ekran kullanımını azaltmak mümkün olmuyor. Özellikle altta yatan göz bozukluğu veya göz yüzey hastalığı olan kişilerde uzun süre ekran başında kalmak mevcut göz problemlerini arttırmakla birlikte yaşam kalitesinde ciddi azalmalara yol açabiliyor” dedi.
Dijital göz yorgunluğunda çeşitli mekanizmaların rol aldığının altını çizen Dadacı “Özellikle bilgisayar ekranının göze uzaklığının hatalı olması veya doğru açıda yerleşmemesi; tablet veya telefon kullanımı sırasında fazla eğilme gibi göz dışı nedenler, baş veya boyun ağrısı gibi problemlere yol açabiliyor. Gözle ilgili nedenlerden bir tanesi yakına bakarken görmeyi netleştirmek amacıyla göz merceğinde oluşan uyum çabasıdır. Yakını net görebilmek için göz içindeki kaslar kasılarak göz merceğini şişkinleştirip uyum sağlamaya çalışır. Bunu fotoğraf makinesine benzetebiliriz. Uzun süreli yakın çalışma sonucu gözün sürekli uyum sağlamak zorunda kalması göz kaslarının yorulmasına yol açar. Bu durum, özellikle hipermetropi gibi altta yatan göz rahatsızlıklarının varlığında, odaklanma sorunları, bulanık görme, çift görme ve baş ağrısı gibi problemlere yol açabilir. Göz yorgunluğuna sıklıkla yol açan diğer bir neden de bilgisayar ekranı karşısında göz kırpma sayısının azalması ve bakış açısına bağlı olarak göz yüzeyinde açıkta kalan alanın artması sonucu göz kurumasıdır. Altta yatan göz yüzey hastalıklarının varlığı, kontakt lens kullanımı, kullanılan bazı ilaçlar ve sistemik hastalıklar bu mekanizmaya bağlı gelişen göz rahatsızlığını arttırabilir” şeklinde bilgi verdi.
AKILLI CİHAZLARIN YORDUĞU GÖZLERİMİZİ NASIL KORURUZ?
Dijital göz yorgunluğunun tedavisinde ilk basamak altta yatan mekanizmaların tespit edilip ortadan kaldırılması olmalıdır. Bu yüzden özellikle işi gereği sürekli dijital ekran kullanmak zorunda olanların belli aralıklarla düzenli olarak göz muayenelerini yaptırmaları gerekir. Altta yatan göz problemlerinin ve göz yüzey hastalıklarının tedavisi göz yorgunluğunda belirgin rahatlama sağlayabilir.
Dijital göz yorgunluğuna karşı alınacak önlemler arasında çevresel faktörleri kontrol altına almak önemli yer tutar:
♦Çalışılan ortamın aydınlatılması parlama ve yansımaları azaltacak şekilde ayarlanmalı ve göze doğrudan ışık yansıması önlenmelidir. Ekran parlaklığı ortam aydınlatması ile benzer olmalı ve kontrastı arttırılmalıdır. Ekran filtreleri veya mavi-mor ışığa karşı kaplamalı gözlükler kullanılabilir.
♦Bilgisayar ekranı gözlerden yaklaşık olarak 50-70 cm uzaklıkta olmalı, ekranın orta noktası göz seviyesinin 10-15 cm kadar altında bulunmalıdır. Gözlere çok yakın bilgisayar, tablet veya cep telefonu kullanımı gözün uyum yapma ihtiyacını arttırarak gözlerde yorulma ve baş ağrısı gibi şikayetlere neden olabilir.
♦Her 20 dakikada bir 20 saniye uzağa bakılmalıdır.
♦Ortamın nem ve ısısı uygun bir şekilde ayarlanmalı, klimalara doğrudan maruz kalınmamalıdır.
♦Çevresel faktörlerin kontrol altına alınmasının yanı sıra gün içinde yeterli sıvı alınması, dengeli ve sağlıklı beslenme (özellikle esansiyel yağ asitleri ve vitaminlerin yeterli alınması) ile uyku düzenine dikkat edilmesi gibi bazı yaşam tarzı değişiklikleri de dijital göz yorgunluğunun önlenmesinde belirgin fayda sağlayabilir.
